Programy komputerowe, licencje i rozszerzenia plików

Program komputerowy– to ułożony w odpowiedniej, logicznie powiązanej kolejności zestaw instrukcji dla procesora mówiący, co ma robić z dostarczanymi informacjami i w jakiej kolejności.

System operacyjny– program komputerowy zarządzający komputerem, umożliwiający łatwą komunikacje pomiędzy nim a użytkownikiem, nadzoruje instalowanie, uruchamianie i wykonywanie innych programów.

Oprogramowanie (software)- zbiór programów w komputerze.

Licencja oprogramowania – umowa na korzystanie z utworu jakim jest aplikacja komputerowa, zawierana pomiędzy podmiotem, któremu przysługują majątkowe – prawa autorskie do utworu, a osobą, która zamierza z danej aplikacji korzystać.

Rodzaje licencji:

  • płatne:
    • OEM – oprogramowanie to jest nierozerwalnie połączone z komputerem (lub jego częścią), na którym jest ono zainstalowane. Nie wolno go przenosić na inne komputery oraz odsprzedawać.
    • BOX – w odróżnieniu od wersji OEM, oprogramowanie BOX może być zainstalowane na dowolnym komputerze posiadanym przez użytkownika tego oprogramowania. W odróżnieniu od oprogramowania OEM które jest przypisane do urządzenia na którym jest zainstalowane, oprogramowanie BOX można wielokrotnie przenosić pomiędzy komputerami – jest przypisane do użytkownika.
  • bezpłatne:
    • Shareware – rodzaj licencji programu komputerowego, który jest rozpowszechniany bez opłat z pewnymi ograniczeniami (wersja demo) lub z niewielkimi opłatami do wypróbowania przez użytkowników w określonym czasie. Czasami po określonej liczbie dni (wersja trial) lub po określonej liczbie uruchomień za taki program trzeba zapłacić lub zrezygnować z korzystania z niego, odinstalowując go.
    • Freeware – programy na tej licencji  mogą być nieodpłatnie wykorzystywane, jednak zabrania się czerpania korzyści finansowych z ich dystrybucji przez osoby trzecie.
    • GNU GPL – licencja ta pozwala na modyfikowanie i udoskonalanie kodu źródłowego programu, który jest tu dostępny. Poprawiony program możemy rozpowszechniać, ale pod warunkiem dołączenia do zmodyfikowanej wersji oryginalnego kodu źródłowego
    • Public domain – jest to oprogramowanie, z którego można korzystać bez ograniczeń wynikających z uprawnień, które mają posiadacze autorskich praw majątkowych, gdyż prawa te wygasły lub oprogramowanie to nigdy nie było lub nie jest przedmiotem prawa autorskiego.

Rodzaje oprogramowania komputerowego:

  • systemy operacyjne
  • programy użytkowe
  • programy narzędziowe
  • języki programowania

Przykładowe typy plików i ich rozszerzenia:

  • pliki wykonywalne: .exe, .com
  • pliki wsadowe: .bat
  • pliki tekstowe: .txt, .rtf, .doc, .docx, .odt
  • pliki zarchiwizowane: .zip, .7z, .rar
  • pliki graficzne: .jpg, .png, .bmp, .tif, .gif
  • pliki muzyczne: .mid, .mp3, .wav, .flac
  • pliki wideo: .mp4, .avi, .mpg
  • pliki arkusza kalkulacyjnego: .xls, .xlsx, .ods
  • pliki prezentacji: .ppt, .pptx, .odp